Budowa domu w standardzie energooszczędnym to coraz bardziej popularny wybór na polskim rynku budowlanym. Jest to spowodowane wzrastającą świadomością Polaków, którzy coraz chętniej inwestują w wysokiej jakości materiały budowlane, by w dalszej perspektywie zaoszczędzić dużo więcej na kosztach ogrzewania domu. Jak zatem zbudować dom energooszczędny i na co zwrócić uwagę na etapie budowy? Jednym z najważniejszych elementów jest eliminacja mostków termicznych (zwanych też mostkami cieplnymi), czyli miejsc „ucieczki” ciepła z budynku.
Uderzamy w mostki termiczne
Istotnym elementem przy ich eliminacji jest wybór odpowiedniego fundamentu, który oddziela budynek od chłodnego gruntu. Najlepszym, choć nie każdemu znanym, rozwiązaniem jest płyta fundamentowa. Przy jej realizacji musimy pamiętać o właściwej izolacji. W tym celu wykonuje się tzw. wannę ze styroduru XPS 300 (twardy styropian fundamentowy), która stanowi szalunek dla betonu. Wykonanie „wanny” polega na ułożeniu płyt poziomo i sklejeniu ich z obwodowymi płytami pionowymi. Takie ułożenie gwarantuje, że budynek będzie w pełni odizolowany od gruntu. Dodatkowo płyty XPS powinny być frezowane lub montowane na zakład. Wymagana jest też odpowiednia grubość – minimum 15 cm. Pamiętajmy, że to nie jedyna warstwa izolacji poziomej! Drugą wykonuję się pod posadzkami, na późniejszym etapie budowy.
Po poprawnie wykonanym fundamencie przychodzi czas murowania ścian. W tym przypadku materiałem o najlepszym parametrze przenikalności jest beton komórkowy. Powinniśmy jednak zwrócić uwagę na sposób układania bloczków i zachowanie między nimi spoin odpowiedniej grubości. Nie chcemy przecież, aby spoiny, które mają gorsze właściwości cieplne, stanowiły nadmierną powierzchnię ścian budynku.
Mostki termiczne są też związane z konstrukcją dachu. Im bardziej skomplikowany dach (z dużą ilością okapów, załamań i koszy) tym trudniej go zaizolować. Nie oznacza to jednak, że dom energooszczędny nie może mieć skomplikowanego a poprawnie ocieplonego dachu. Ponownie kluczem jest dobór odpowiedniego materiału izolacyjnego. Wybór inwestorów najczęściej pada na pianę PUR lub wełnę mineralną. Dla eliminacji mostków termicznych zdecydowanie pewniejsza będzie piana PUR, która dociera we wszystkie zakamarki więźby dachowej. Dzieje się tak, ponieważ po natryśnięciu piana rozpręża się ponad tysiąckrotnie w ciągu kilku sekund. Wełna mineralna niestety nie ma takiej skuteczności, a ugnieciona w załamaniach dachu traci swoje właściwości. Sugerowana minimalna grubość piany PUR to 22 cm., a wełny mineralnej 30 cm.
Okna, wentylacja, ocieplenie ścian
Kolejnym momentem budowy, w którym możemy uniknąć mostków termicznych jest montaż stolarki okiennej. Największym błędem jaki można popełnić to brak tzw. ciepłego montażu okien. Inwestowanie w doskonałe okna o wysoko energooszczędnym parametrze jest bezcelowe, jeśli efekt końcowy popsujemy oszczędzając na dużo ważniejszym montażu. Zdecydowanie najlepszym, niestety też najdroższym, sposobem jest montaż okien na konsolach w grubości elewacji. Częstszym rozwiązaniem jest użycie obwodowych taśm. Stosując od wewnątrz taśmy paroprzepuszczalne, a od zewnątrz paroszczelne możemy uniknąć mostków termicznym dodatkowym, ale stosunkowo niewielkim kosztem.
Nawet podczas wyboru i montażu instalacji w budynku możemy usunąć mostki termiczne. Tak naprawdę jest to jedna z najlepszych okazji. W zwykłym, nieenergooszczędnym domu ucieczka ciepła przez grawitacyjne kanały wentylacyjne, czyli kominy, wynosi aż 30-40% całkowitej straty ciepła! Istnieje jednak świetne rozwiązanie tego problemu. Wystarczy zmienić system wentylacji grawitacyjnej na wentylację mechaniczną – rekuperację. Zastosowanie rekuperacji zmniejsza liczbę kominów wentylacyjnych, a co za tym idzie liczbę mostków termicznych. System ten zapewnia także świeżość powietrza w budynku bez konieczności otwierania okien i wypuszczania ciepłego powietrza na zewnątrz. Jego jedyną wadą, jak w przypadku wielu energooszczędnych rozwiązań jest jego cena, jednak uwierzcie – WARTO!
Na koniec najważniejszy element – elewacja budynku. Poprawnie wykonana elewacji przy użyciu odpowiednich materiałów jest kluczem do energooszczędności. O czym nie można zapomnieć? Należy zastosować styropian grafitowy o minimalnej grubości 20 cm, najlepiej o lambdzie (współczynniku przewodzenia ciepła) równej 0,031. Następnie podczas przytwierdzania styropianu do ścian wykonawcy powinni kleić go obwodowo, a nie na tzw. „placki”.
Zastosowanie się do powyższych standardów gwarantuje redukcję mostków termicznych na etapie budowy. Szczególnie ważny jest dobór materiałów oraz starannie wykonany montaż poszczególnych elementów. Oczywiście sama energooszczędność jest dużo obszerniejszym zagadnieniem, a unikanie mostków termicznych stanowi raptem jedną z jej tajemnic. Znacząco przybliża to jednak do osiągnięcia sukcesu i zbudowania wymarzonego, ekologicznego i taniego w użytkowaniu domu – Domu Pełnego Energii.